Proeftuinnieuws

Bereid je nu al voor op de komst van houtduiven

De eerste weken na de zaai kunnen houtduiven en andere vogels belangrijke schade aanrichten aan witloof. Om deze schade te vermijden zijn enkele maatregelen nodig, waarvoor je nu al voorbereidingen kan treffen. Houtduiven pikken blad weg van kleine witloofplantjes. Hierdoor treedt er vooral groeivertraging op met een lagere opbrengst aan bruikbare wortels tot gevolg. Deze schade zal echter zelden leiden tot plantuitval. Loopvogels, zoals patrijzen en fazanten, en kraai-achtigen zorgen wel voor plantuitval. Deze vogels trekken de plantjes (gedeeltelijk) uit. Dit probleem stelt zich tot de planten zes tot zeven blaadjes hebben en voldoende sterk zijn ingeworteld.

Vogelverschrikkers en (bijzondere) bejaging

Om al deze vogels van het veld te houden kunnen verschillende maatregelen worden genomen. Het afschrikeffect van allerlei vogelverschrikkers, zoals een scarey man, imitatieroofvogels… blijkt in de praktijk beperkt te zijn. Knalkanonnen hebben wat meer effect maar worden niet overal door de maatschappij aanvaard. Ook met behulp van een jager kunnen bosduiven van witloofpercelen worden geweerd. Het jachtseizoen op bosduiven loopt van 15 september tot 28 februari. Buiten deze periode moet de procedure voor ‘bijzondere bejaging’ worden gevolgd. Bijzondere bejaging houdt in dat de jachtrechthouder preventief op bosduiven mag jagen wanneer je schade op het witloofperceel verwacht. Bijzondere bejaging moet steeds gemeld worden bij het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB). De nodige documenten hiervoor kan je vinden op de website www.natuurenbos. be. Het is zinvol om de jachtrechthouders van de regio’s waar je witloof Witloofperceel afgedekt met Columba Plus Witloof actueel zal zaaien reeds te contacteren vóór het zaaiseizoen en te overleggen hoe de bijzondere bejaging zal worden uitgevoerd. Wanneer de jachtrechthouder onvoldoende inspanningen doet om de bosduiven te verjagen, kan je overgaan tot bestrijding. Dit is slechts mogelijk vanaf het moment dat er effectief schade is vastgesteld. Op dat moment kan je de jachtrechthouder in gebreke stellen en iemand anders aanduiden om de bosduiven te bestrijden op het betreffende perceel. Zowel voor de uitvoering van (bijzondere) bejaging als voor bestrijding van bosduiven moet de uitvoerder een geldig jachtverlof (= vergunning) bezitten.

Afdekken

Het afdekken van witloof met netten of vliesdoek is het meest efficiënt om schade door bosduiven en andere vogels te voorkomen. In vorige editie van Proeftuinnieuws (nummer 4, pagina 35-37) staat een overzicht van een aantal afdekmaterialen die in de groenteteelt, maar ook voor de witloofwortelteelt, kunnen worden gebruikt. Uit onderzoek van de Nationale Proeftuin voor Witloof blijkt dat het gebruik van netten de ontwikkeling van witloofwortels niet verstoord. Vliesdoek blijkt wel een effect te hebben, vooral wanneer het vliesdoek een lange periode op het witloof blijft liggen. In juni en juli kunnen de temperatuur en de vochtigheid onder het doek oplopen, waardoor het witloof gevoeliger wordt voor bacteriële infecties. De kostprijs van de netten is afhankelijk van het aantal seizoenen dat ze kunnen worden gebruikt. In Tabel 1 staat een overzicht van de kostprijs van de netten en het aantal bruikbare wortels dat er meer moeten kunnen worden gerooid om de netten terug te verdienen.

Wanneer de netten bijvoorbeeld vijf jaar kunnen worden gebruikt, zal het aantal bruikbare wortels jaarlijks gemiddeld 10% hoger moeten zijn om de netten terug te verdienen. Bij deze berekening is geen rekening gehouden met de eventuele GMO-subsidie en de bijkomende kosten om de netten op het veld te leggen en terug op te ruimen (werkuren, werktuig of loonwerk). Door de hoge kostprijs lijken netten alleen rendabel te kunnen zijn op problematische percelen, waar bosduiven en andere vogels gedurende lange tijd schade blijven aanrichten aan het witloof. Je kan nu reeds de aankoop van afdekmateriaal voorbereiden door enkele offertes te laten opmaken. Daarnaast kan je ook op zoek gaan naar materiaal of een loonwerker om de afdekking op het veld af te rollen en later opnieuw op te ruimen.

Auteurs: W. Hubrechts, C. Van Ceulebroeck, J. Degreeff & M. Spitz (NPW)